SU: ELZEM BİR BESİN ÖGESİ
İçecek
tüketiminin popülaritesinin arttığı günümüzde insan vücudu için büyük önem
taşıyan su, atlanmaması gereken bir konudur. Vücudumuzun neredeyse yarısını
oluşturan su, yaşamımız için elzem bir maddedir. İnsan vücudu bazı besin
öğelerinin eksikliğinde haftalarca hatta yıllarca yaşarken susuz ancak birkaç
gün yaşamını idame ettirebilmektedir. Vücut su içeriğinde % 3-5 kadar ufak bir
değişme elektrolit konsantrasyonunda azalmaya bu da; termoregülasyon, oksijen
transportu ve iş gücünde azalmaya, halsizlik artışı, konsantrasyon bozukluğu, kas
gücü kaybı, baş ağrısı, baş dönmesi, görme bozukluğuna neden olmaktadır.
Sağlıklı
bir yaşam için idrar, dışkı, solunum yolu ve ter ile kaybedilen suyun tekrar
yerine konması gerekmektedir. Yetişkin bireylerde vücut suyunun % 4-6 ?sı
atılmakta ve günlük alınan su ile yer değiştirerek yenilenmektedir.
Vücutta
suyun alınma ve atılma mekanizmaları böbrekler, akciğerler, deri ve birçok
hormon ile kontrol edilmektedir. 150 ml su değişimine hassas olarak çalışan bu
sistem vücut iç dengesinin korunmasında önemli göreve sahiptir. Vücut suyundaki
azalma veya ödem şeklindeki aşırı artış ya da bulaşmış maddeler öncelikle bu
sistemi sonra da bütün vücudu hayati tehlikeye sokabilmektedir. Suyun bolca
ancak temiz ve kontrol atında tüketilmesi önemli bir durumdur.
Vücut
su içeriği bireysel farklılıklar gösterirken yaş ilerledikçe azalmaktadır. Yeni
doğan bir bebeğin vücudunun su oranı % 74 iken, yaşlılıkta % 45-50 civarına
düşmektedir. Her ne kadar su miktarı azalsa da görev ve işleyişinin önemi aynı
kalmaktadır. Çünkü su; vücutta kimyasal tepkimeler için bir çözücü, tepkimelere
direk iştirak eden reaktant, eklem gibi bölgelerde kayganlığı verici, vücut ısı
dengesini sağlayıcı olarak hayati fonksiyonları olan bir besin öğesidir.
Vücudun
bütün hücrelerinde yer alan su en çok kan ve kas dokusunda yer almaktadır. Bu
suyun kaynağı ise yalnızca içilen sıvı gıdalar olmayıp, vücutta enerji
oluşturan besin öğeleri metabolizmalarının son ürünü olarak alınabilmektedir.
Dolayısıyla her 1000 kkal için 1 litre sıvı ya da günlük 10-12 bardak içilmesi
önerilmektedir. Bunun ise 2/3 ?ü diğer sıvı gıdalardan gelebilmektedir.
Artık
sıvı tüketimi için su tercih edilmektedir. Çünkü kafeinsiz, enerjisiz, gazsız,
içimi kolay, alkolsüz ve en önemlisi fazla içilmesi zarar değil yarar
sağlamaktadır. Bolca su tüketilerek sağlığı koruyucu adımlar atılmalıdır. Su
içmek vücuda iç huzuru vermektedir. Ünlü düşünür Anon?nun da dediği gibi ?Ne
yiyorsan o? sundur.?
Dyt.Şengül Sangu Talak
Su
Karbonhidratlar
